In de zomer nam een collega van mij afscheid. Ze ging met pensioen. Zij was een van mijn “moedertjes”, zoals ik er vele heb gehad. In wezen was ik altijd op zoek naar mijn eigen moeder, die bij tijd en wijle verdween in een psychose of een medicijnsluier. 

Mijn eerste moedertje was een oudere zus van mijn moeder. Ik ben in december geboren, aan de andere kant van de wereld, en in de kerstvakantie nam zij het vliegtuig naar mijn geboorte-eiland om mijn ouders weer te zien en kennis met mij te maken. Ze was op slag verliefd op mij en noemde mij haar “gouden hartendief”. Ze was diacones en had zelf geen kinderen, maar voor iedere eerstgeborene van haar broers en zussen (8 in totaal), maakte ze met veel liefde een lakentje met een gekantklost randje voor in de wieg. Ik was als een dochter voor haar en ben dat tot na haar overlijden gebleven, omdat ze mij had gevraagd haar uitvaart te verzorgen. En ik ben het in wezen nog steeds. 

De andere zussen en een aantal schoonzussen van mijn moeder werden de volgende moedertjes. Bij twee van hen woonde ik tijdens mijn moeders opnames en de anderen vingen mij soms op tijdens schoolvakanties. Ook in mijn werk vond ik moedertjes, zoals de collega die afscheid nam. Op iedere werkplek vond ik er wel een of meer. 

Pas nu realiseer ik me dat ik altijd op zoek ben naar moedertjes. En naar hun goedkeuring. Want niets is voor mij erger dan het gevoel het in de ogen van een moedertje niet goed gedaan te hebben. Voor de duidelijkheid: ik ben degene die het gevoel heeft het niet goed gedaan te hebben. Het is niet zo dat het betreffende moedertje dat tegen mij heeft gezegd. Ik haal die waanbeelden uit een andere intonatie van haar stem of gedrag dat anders is dan anders. Dat heeft hoogstwaarschijnlijk helemaal niets met mij te maken, maar dat gevoel heb ik wel. Daardoor ga ik mij anders gedragen. Ik wring mijzelf in allerlei bochten om het maar goed te doen. Al moet ik zeggen dat het bewust zijn daarvan wel helpt om het anders te doen. Ik ben lerende. Het lijkt op een basisbehoefte of ingesleten patroon en is altijd op de achtergrond aanwezig. En ondanks dat is er niemand die mijn moeder kan vervangen. Dat hoeft ook niet, want zij is onvervangbaar. Vandaar ook het verkleinwoord “moedertjes”, realiseer ik me nu. 

Vragen aan mezelf: wil ik hier iets mee? Is het misschien tijd dat ik mijn zoektocht naar moedertjes beëindig? Moet ik het moedertje zoeken in mezelf? Kan ik mijn eigen moedertje zijn? Of kan/wil ik het laten zoals het is, omdat het nu eenmaal niet mogelijk is om alles te perfectioneren? Een goede les in: “Relax, nothing is under control”, zoals ik ooit las op een wenskaart. Het is in ieder geval goed om deze vragen te onderzoeken en al zoekende kom ik de antwoorden wel tegen. 

Hoe is dat voor jou? Ben jij ook altijd op zoek naar een moeder(tje) of vader(tje)? Of heb je haar/hem al gevonden? En zo ja, waar dan?